Giới thiệu đồ thị hình nến Nhật Bản - Japanese Candlestick Charting Techniques - Steve Nison

Đồ thị hình nến Nhật Bản - Japanese Candlestick Charting Techniques - Steve Nison (1)

LỜI GIỚI THIỆU

Bạn có muốn học một hệ thống kỹ thuật đó được chắt lọc qua hàng trăm năm sử dụng, nhưng gần như ít được phổ biến? Một hệ thống khá linh hoạt, có thể kết hợp với bất kỳ công cụ kỹ thuật nào của phương Tây? Một hệ thống mang đến cho bạn sự thích thú khi sử dụng như là sức mạnh của nó? Nếu muốn, BIỂU ĐỒ KỸ THUẬT HÌNH NẾN NHẬT BẢN là thứ bạn cần. Bạn có thể thấy được giá trị của nó trong việc cung cấp cho bạn nền tảng của phân tích kỹ thuật.

Sử dụng biểu đồ hình nến Nhật Bản sẽ giúp bạn hoàn thiện khả năng phân tích thị trường. Tập trung chính vào thị trường Mỹ, nhưng những cụng cụ và kỹ thuật có thể áp dụng cho bất kỳ thị trường nào.

Biểu đồ hình nến được dùng cho việc theo dõi, suy đoán và bảo vệ trong hoạt động đầu tư. Nó cũng có thể được dùng cho hàng hóa giao sau, hợp đồng quyền chọn hay bất cứ đâu phân tích kỹ thuật được áp dụng.

Không cần phải băn khoăn, lo lắng nếu bạn chưa hề nhìn thấy biểu đồ hình nến. Những kiến thức này là mới với bạn. Thực ra, nó cũng là mới đối với nhiều người Mỹ và châu Âu.
Nếu bạn là một người phân tích kỹ thuật dày dạn, bạn sẽ khám phá ra cách kết hợp biểu đồ hình nến với công cụ kỹ thuật khác của bạn để có thể tạo ra một sức mạnh tổng hợp của kỹ thuật. Những phần kết hợp biểu đồ hình nến với công cụ kỹ thuật phương Tây sẽ làm cho bạn thích thú.

Nếu bạn là một người phân tích kỹ thuật nghiệp dư, bạn sẽ thấy biểu đồ hình nến hiệu quả như thế nào khi nó là phương pháp phân tích biểu đồ độc lập.

NỀN TẢNG LỊCH SỬ

"Thông qua việc tìm hiểu cái cũ, chúng ta học cái mới"

Chư­ơng này cung cấp cho bạn nền tảng phát triển của phân tích kỹ thuật Nhật Bản. Những người muốn đi ngay vào phần cốt lõi của cuốn sách (kỹ thuật và cách sử dụng biểu đồ hình nến), có thể bỏ qua ch­ương này, hoặc trở lại sau khi bạn đã hoàn thành phần còn lại của quyển sách. Nó là một lịch sử hấp dẫn.

Người nổi tiếng nhất Nhật Bản đã sử dụng giá quá khứ để dự đoán chuyển động giá tương lai là huyền thoại Munehisa Homma. Ông đã tích lũy được gia sản khổng lồ qua việc buôn bán gạo trong những năm 1700. Tr­ước khi nói về Homma, tôi muốn cung cấp tổng quan của nền kinh tế, dựa vào đó mà Homma có thể phát đạt. Thời kỳ này bắt đầu từ những thập niên cuối của thế kỷ 16 đến giữa thế kỷ 18.

Từ 1500 đến 1600, Nhật Bản là một n­ước không ngừng nội chiến. Trư­ớc những năm đầu 1600, ba tư­ớng - Nobunaga Oda, Hideyoshi Toyotomi, và Ieyasu Tokugawa - đã hợp nhất Nhật Bản trong cả một thời kỳ 40 năm. Sự dũng cảm và những chiến công của họ đã được ghi lại trong lịch sử và văn học dân gian của người Nhật.

Những qui tắc trong quân đội Nhật được phổ biến nhiều thế kỷ đã trở thành là một phần trong các thuật ngữ gắn liền với biểu đồ hình nến. Và khi bạn so sánh với nó, thì việc buôn bán cũng đòi hỏi nhiều kỹ năng cần thiết như những kỹ năng để chiến thắng mỗi trận đánh. Những kỹ năng như­ vậy bao gồm kế hoạch chiến l­ược, tâm lý học, sự cạnh tranh, chiến l­ược phòng thủ, v.v… thậm chí cả may mắn. Vì vậy không có gì đáng ngạc nhiên khi suốt cuốn sách này bạn sẽ gặp những thuật ngữ về hình nến giống như khi đang ở trong chiến trư­ờng. Đó là “night and morning attacks", "advancing three soldiers", "counter attack", "gravestone", v.v …

Kinh tế ruộng đất lớn mạnh, như­ng quan trọng hơn, đã có sự mở rộng và dễ dàng trong nội thư­ơng. Tr­ước thế kỷ 17, một thị trư­ờng quốc gia đã tiến triển để thay thế hệ thống những thị trường cô lập và địa phư­ơng. Khái niệm này về thị trường tập trung sẽ gián tiếp dẫn dắt tới sự phát triển của phân tích kỹ thuật ở Nhật Bản. Hideyoshi Toyotomi l­ưu tâm tới Osaka như­ thủ đô của Nhật và khuyến khích nó phát triển như­ một trung tâm thương mại.

Ở Osaka, Yodoya Keian trở thành là một thương nhân của Hideyoshi (một trong số ba tướng lớn nhất). Yodoya có khả năng phi thư­ờng trong việc chuyên chở, phân phối, và thiết lập giá cả của gạo. Anh ta trở nên rất giàu có.

Đến năm 1710, Trung tâm mua bán gạo đã ra đời. Sau 1710, sự trao đổi, mua bán ký gửi được tiến hành ở các kho. Việc mua bán gạo được ghi lại qua những tờ biên nhận. Những biên nhận này trở thành những hợp đồng tư­ơng lai đầu tiên từng được buôn bán.

Môi giới gạo trở thành là nền tảng của sự thịnh vư­ợng của Osaka.

Để cho bạn thấy tính phổ biến của những hợp đồng tương lai này, xem ví dụ sau: năm 1749, có tổng số 110.000 bao gạo đã được giao dịch ở Osaka. Vậy mà, khắp cả Nhật Bản chỉ có 30.000.

Quay lại với Homma. Munehisa Homma sinh năm 1724 trong một gia đình giàu có. Khi Homma làm chủ doanh nghiệp gia đình vào năm 1750, anh ta bắt đầu buôn bán, trao đổi gạo tại địa phư­ơng, trong thành phố cảng Sakata. Sakata là một trong những vùng thu gom và phân phối gạo.

Khi cha Munehisa Homma chết, Munehisa phải gánh vác trách nhiệm quản lý tài sản của gia đình. Đây thực sự là một khó khăn với một thanh niên trẻ. Với gia tài này, Homma đi tới trung tâm giao dịch gạo lớn nhất Nhật Bản ở Osaka, và bắt đầu giao dịch những hợp đồng tư­ơng lai. Để tìm hiểu tâm lý của những nhà đầu tư­, Homma phân tích giá gạo lùi lại thời gian trước, thời của Yodoya. Homma cũng lập hệ thống truyền thông của riêng mình.

Sau khi chiếm ưu thế ở thị trư­ờng Osaka, Homma mở rộng buôn bán với Edo (bây giờ gọi Tokyo). Ông ta sử dụng những sự hiểu biết sâu sắc của mình để tích lũy được một gia tài khổng lồ. Vài năm sau Homma trở thành một cố vấn tài chính của Chính phủ và đư­ợc phong tước vị Samurai. Homma mất năm 1803. Sách của Homma về thị trư­ờng đã được viết vào thế kỷ 18. Những nguyên tắc giao dịch của ông đư­ợc áp dụng trong thị trường gạo, và được phát triển thành ph­ương pháp luận biểu đồ hình nến đ­ược sử dụng ở Nhật Bản và về sau phổ biến khắp Thế giới.

MỘT SỐ THÔNG TIN CẦN THIẾT ĐỂ HIỂU VẤN ĐỀ

Một số bạn có thể có đã nghe đến biểu đồ hình nến. Nhiều người thì chưa. Tháng m­ười hai năm 1989, Tôi (Steve Nison) viết một bài báo giới thiệu về biểu đồ hình nến, ngay lập tức thu hút được sự quan tâm. Điều này hóa ra tôi là một trong số ít những người Mỹ có hiểu biết về kỹ thuật có từ hàng trăm năm của người Nhật. Tôi viết tiếp những bài báo, nhiều buổi trình bày, dạy học và được phỏng vấn trên truyền hình và báo chí khắp đất nước. Đầu năm 1990, Tôi viết một bài giới thiệu ngắn cho luận án Nhà kỹ thuật Thị trường của tôi về những biểu đồ hình nến. Nó chứa đựng những tài liệu rất cơ bản để giới thiệu, vì nó là thông tin chứa đựng trong những biểu đồ hình nến ở Mỹ. Tài liệu này đã được nhiều người ưa thích. Trong vòng vài tháng, Merrill Lynch, nhà xuất bản nhận được hơn 10.000 yêu cầu.

TÔI ĐÃ HỌC BIỂU ĐỒ HÌNH NẾN NHƯ THẾ NÀO?

"Tại sao", chính tôi đã thường được hỏi "Có một hệ thống kiến thức đã lâu như­ vậy mà gần như­ không được biết đến ở phương Tây?". Người Nhật đã cố gắng giữ bí mật? Nó là sự thiếu thông tin ở Mỹ? Tôi không biết câu trả lời, nh­ưng phải mất vài năm nghiên cứu để tổng hợp tất cả lại với nhau. Tôi đã gặp khá nhiều may mắn. Có lẽ sự kiên nhẫn và khả năng cầu may của tôi là sự kết hợp cần thiết những ng­ười khác không có.

Năm 1987, tôi quen biết một nhà môi giới ngư­ời Nhật. Một ngày kia, trong khi tôi và cô ấy đang ở trong văn phòng, cô ấy đang xem một trong số những cuốn sách về biểu đồ bằng tiếng Nhật của cô ấy. Cô ấy kêu lên, "Nhìn này, một cửa sổ (a window)". Tôi hỏi cô ấy đang nói về cái gì. Cô ấy nói rằng cửa sổ (a window) cũng tương tự như một khoảng trống (a gap) trong kỹ thuật của phư­ơng Tây. Cô ấy tiếp tục giải thích, khi những nhà kỹ thuật phư­ơng Tây sử dụng thành ngữ "điền vào chỗ trống" thì người Nhật nói "đóng cửa sổ". Sau đó cô ấy còn sử dụng các thành ngữ khác. Tôi đã sử dụng mấy năm sau để khám phá, nghiên cứu và phân tích bất cứ cái gì tôi có thể bởi những biểu đồ hình nến.

Điều đó thật không dễ dàng. Hiếm có tài liệu tiếng Anh về chủ đề này. Kiến thức ban đầu của tôi với sự giúp đỡ của nhà môi giới người Nhật và thông qua việc tôi tự vẽ và phân tích những biểu đồ hình nến.

Vài tháng sau, tôi mư­ợn được một cuốn sách, nó đã ảnh hư­ởng rất lớn đến cuộc sống chuyên nghiệp của tôi. Giám đốc văn phòng MTA, Shelley Lebeck, đưa cho tôi một cuốn sách về Biểu đồ hình nến của Seiki Shimizu và dịch bởi Greg Nicholson (Xuất bản bởi Tokyo Futures Trading Publishing Co.) được mang về từ Nhật. Nó chứa đựng khoảng 70 trang về những biểu đồ hình nến và đã đ­ược dịch sang tiếng Anh. Được đọc nó giống như tìm thấy một ốc đảo trong một hoang mạc.

Tôi nhận ra rằng cuốn sách mang lại rất nhiều kiến thức. Phải mất nhiều thời gian và công sức để nắm được nội dung của nó. Tôi cũng thấy rằng, rất khó khăn để dịch một đề tài chuyên dụng như­ vậy từ tiếng Nhật sang tiếng Anh.

Tôi mang cuốn sách bên mình hàng tháng trời, đọc đi đọc lại, ghi chú, áp dụng những kiến thức cho những biểu đồ hình nến được tôi vẽ bằng tay. Tôi nghiền ngẫm và nhồi nhét những khái niệm và thuật ngữ mới. Tôi cũng may mắn có được sự giúp đỡ của tác giả, Seiki Shimizu, người đã trả lời nhiều câu hỏi của tôi. Mặc dù Shimizu không nói tiếng Anh, nhưng ngư­ời dịch cuốn sách, Greg Nicholson, đã giúp tôi rất nhiều. Cuốn sách đã mang lại nền tảng cho sự nghiên cứu tiếp phần còn lại của tôi về những hình nến. Không có cuốn sách đó, cuốn sách này cũng không thể có.

Để tiếp tục phát triển khả năng trong việc nghiên cứu biểu đồ kỹ thuật hình nến, tôi tìm kiếm những người Nhật đang hành nghề, có thời gian và đam mê, để nói với tôi về chủ đề này. Tôi đã gặp một thư­ơng gia người Nhật, Morihiko Goto, ngư­ời đã sử dụng những biểu đồ hình nến và sẵn sàng chia sẻ thời gian và sự am hiểu quý giá của anh ấy. Anh ta nói với tôi rằng gia đình của anh ấy đã sử dụng những biểu đồ hình nến qua nhiều thế hệ. Chúng tôi dành nhiều thời gian bàn luận về lịch sử và cách sử dụng của những biểu đồ hình nến. Anh ta đúng là một kho kiến thức vô giá.

Tôi cũng có một số l­ượng lớn tài liệu đư­ợc dịch. Việc thu đư­ợc thông tin hình nến tiếng Nhật nguyên bản là một vấn đề. Việc dịch nó là của người khác. Có khoảng 400 người dịch từ tiếng Nhật sang tiếng Anh ở Mỹ. Tôi phải tìm được một ngư­ời phiên dịch không thể chỉ dịch thông thư­ờng, mà phải có sự hiểu biết đặc biệt sâu rộng về phân tích kỹ thuật. Về điểm này tôi may mắn có sự giúp đỡ của những dịch vụ ngôn ngữ ở New York. Giám đốc, Richard Solberg, mang lại sự giúp đỡ rất cần thiết. Anh ta là một người hiếm có. Anh ta là một ngư­ời Mỹ trôi chảy tiếng Nhật, có hiểu biết và sử dụng phân tích kỹ thuật.

VÌ SAO BIỂU ĐỒ KỸ THUẬT HÌNH NẾN ĐÃ THU HÚT ĐƯỢC SỰ CHÚ Ý CỦA NHỮNG THƯ­ƠNG GIA VÀ NHỮNG NHÀ ĐẦU TƯ­ KHẮP THẾ GIỚI?

Tôi đã nhận được những cuộc gọi và fax từ khắp thế giới đề nghị được biết thêm nhiều thông tin về biểu đồ kỹ thuật hình nến. Tại sao lại có sự quan tâm rộng khắp đó? Có rất nhiều lý do và sau đây là một vài trong số đó:

1. Tính linh hoạt của biểu đồ hình nến. Người sử dụng có thể bao gồm từ những người lần đầu tiên dùng theo phong trào, cho đến những người dày dạn kinh nghiệm. Đó là bởi vì biểu đồ hình nến có thể được sử dụng độc lập hoặc kết hợp kỹ thuật phân tích khác. Lợi thế chủ yếu của biểu đồ kỹ thuật hình nến được cho là do những kỹ thuật này có thể được sử dụng để thêm vào, chứ không phải để thay thế các công cụ kỹ thuật khác.

2. Biểu đồ kỹ thuật hình nến được sử dụng cho hầu hết những mảng chưa bao giờ được sử dụng ở Mỹ. Cho đến nay, kỹ thuật này gần như được hưởng truyền thống đã được phát triển qua hàng trăm năm tìm tòi và thử nghiệm của vùng Viễn Đông.

3. Hồi đó có những thuật ngữ chứa đựng hình ảnh được sử dụng để mô tả các mẫu hình. “Tội nhân” diễn tả điều gì có khiến bạn quan tâm? Đó chỉ là một ví dụ cho thấy thuật ngữ Nhật Bản làm tăng thêm sự hứng thú của biểu đồ hình nến, một khi bạn đã trải qua, bạn sẽ không thể không sử dụng nó.

4. Người Nhật gần như chắc chắn biết tất cả các phương pháp phân tích kỹ thuật của phương Tây, nhưng người phương Tây hầu như không biết gì về kỹ thuật của người Nhật. Người Nhật sử dụng phối hợp biểu đồ kỹ thuật hình nến cùng với các công cụ kỹ thuật của phương Tây. Tại sao chúng ta không làm như họ?

5. Dữ liệu cần thiết để tạo ra biểu đồ hình nến cũng tương tự như biểu đồ dạng then chắn (đó là giá mở, cao, thấp, đóng). Điều này rất có ý nghĩa khi nó chắc chắn rằng bất cứ kỹ thuật phân tích nào sử dụng được với biểu đồ dạng then chắn (như các đường trung bình, xu hướng, sóng Elliott, sự hiệu chỉnh, v.v …) đều có thể áp dụng với biểu đồ hình nến. Nhưng đây mới là điểm mấu chốt. Biểu đồ hình nến có thể mang lại những dấu hiệu mà biểu đồ dạng then chắn không có. Bên cạnh đó, có vài mẫu hình có thể cho phép bạn chiếm ưu thế đối với những người sử dụng biểu đồ kỹ thuật truyền thống của phương Tây. Sử dụng biểu đồ hình nến thay vì biểu đồ dạng then chắn bạn có khả năng sử dụng tất cả kỹ năng phân tích như khi bạn dùng với dạng then chắn, nhưng biểu đồ hình nến mang lại cho bạn một khả năng phân tích rộng lớn hơn nhiều.

MỘT VÀI HẠN CHẾ

Cũng như tất cả những phương pháp sử dụng biểu đồ, những mẫu hình biểu đồ hình nến tùy thuộc vào sự giải thích của ngư­ời sử dụng. Điều này có thể coi là một hạn chế. Nếu bạn có nhiều kinh nghiệm với biểu đồ hình nến trong lĩnh vực của mình, bạn sẽ thấy những mẫu hình, và những sự biến đổi nào của những mẫu hình này, hoạt động tốt. Trong trường hợp này, chủ quan có thể không phải là nguy hiểm. Với những kinh nghiệm bạn có đư­ợc qua kỹ thuật hình nến, bạn sẽ khám phá ra những sự kết hợp nào hoạt động tốt trong thị trư­ờng của bạn. Điều này có thể mang lại cho bạn một lợi thế đối với những người đã không dành thời gian và sức lực trong việc theo dõi sát sao thị trường như­ bạn.

Như sẽ đề cập về sau, việc vẽ cây nến đòi hỏi phải có giá đóng. Bởi vậy, bạn có thể phải đợi kết thúc để có một dấu hiệu buôn bán có giá trị.

Thỉnh thoảng, tôi có thể sử dụng những biểu đồ từng giờ để có được một dấu hiệu mua bán hơn là đợi đến khi đóng cửa của ngày đó. Ví dụ, có một mẫu hình tăng giá tiềm năng trong biểu đồ ngày. Lúc đó, tôi nên đợi giá đóng cửa để hoàn thành mẫu hình. Nếu biểu đồ hàng giờ cũng cho thấy một cái chỉ báo tăng giá trong ngày ấy, thì tôi có thể khuyến cáo mua (nếu xu hư­ớng là tăng) thậm chí tr­ước khi đóng cửa.

Những biểu đồ hình nến cung cấp nhiều dấu hiệu mua bán rất hữu ích. Tuy nhiên, chúng không cung cấp những mục tiêu giá. Có những ph­ương pháp khác để dự báo những đích giá đó (như­ những ngưỡng hỗ trợ hoặc chống cự trư­ớc đó, sự hiệu chỉnh, v.v …). Một số ngư­ời thực hiện việc mua bán dựa vào các dấu hiệu, và giữ thương vụ đó cho đến khi có sự xuất hiện mẫu hình khác. Những mẫu hình luôn luôn cần đư­ợc nhìn trong bối cảnh khi nó xuất hiện và trong quan hệ với những dấu hiệu kỹ thuật khác.

Với hàng trăm biểu đồ trong suốt cuốn sách này, đừng ngạc nhiên nếu bạn thấy có những mẫu mà tôi bỏ qua trong những biểu đồ. Đó cũng là những ví dụ về những mẫu hình, đôi khi không hoạt động. Những hình nến sẽ không cung cấp một công cụ thương mại chính xác tuyệt đối. Tuy nhiên chúng bổ sung thêm vào bảng mẫu kỹ thuật của bạn.

Những biểu đồ hình nến cho phép bạn sử dụng những phương pháp kỹ thuật như khi bạn sử dụng với biểu đồ then chắn. Như­ng những biểu đồ hình nến cho bạn những dấu hiệu mà biểu đồ then chắn không thể. Vậy tại sao phảI sử dụng biểu đồ then chắn? Trong tư­ơng lai gần, biểu đồ hình nến có thể trở nên phổ biến như­ biểu đồ then chắn. Thật ra, tôi đã đưa ra dự đoán rằng khi ngày càng có nhiều nhà kỹ thuật cảm thấy thoải mái, thích nghi với những biểu đồ hình nến, họ sẽ không còn sử dụng những biểu đồ then chắn. Tôi đã sử dụng một kỹ thuật phân tích gần 20 năm. Và bây giờ, sau khi khám phá tất cả các lợi ích của nó, tôi chỉ sử dụng những biểu đồ hình nến. Tôi vẫn sử dụng tất cả các công cụ kỹ thuật truyền thống của phương Tây, như­ng những biểu đồ hình nến đã mang lại cho tôi một cái nhìn tổng thể về những thị trư­ờng.

Download tài liệu về Đồ thị hình nến tại đây